ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಡೀಸಲ್ ಬೆಲೆಗಳು ಜನರ ದೈನಂದಿನ ಜೀವನ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಮೇಲೆ ಗಮನಾರ್ಹ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರುತ್ತವೆ. 2025ರ ಮಾರ್ಚ್ ನಂತರದ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಗಮನದಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡು, ಡೀಸಲ್ ದರಗಳನ್ನು ಪ್ರಭಾವಿಸುವ ಕಾರಣಗಳು, ರಾಜ್ಯದ ತೆರಿಗೆ ನೀತಿ, ಮತ್ತು ಇತರೆ ರಾಜ್ಯಗಳೊಂದಿಗಿನ ಹೋಲಿಕೆಯನ್ನು ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಡೀಸಲ್ ದರವನ್ನು ಪ್ರಭಾವಿಸುವ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳು
- ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕಚ್ಚಾ ತೈಲದ ಬೆಲೆ: ಭಾರತವು ತೈಲದ ಬಹುಪಾಲು ಅಗತ್ಯವನ್ನು ಆಮದು ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಗ್ಲೋಬಲ್ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಕಚ್ಚಾ ತೈಲದ ಬೆಲೆ ಏರಿಳಿತಗಳು ನೇರವಾಗಿ ಡೀಸಲ್ ದರಗಳ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತವೆ.
- ಡಾಲರ್-ರೂಪಾಯಿ ವಿನಿಮಯ ದರ: ತೈಲ ವ್ಯಾಪಾರವು ಡಾಲರ್‌‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವುದರಿಂದ, ರೂಪಾಯಿಯ ಬಲಹೀನತೆ ಡೀಸಲ್ ಬೆಲೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ.
- ಕೇಂದ್ರ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯ ತೆರಿಗೆಗಳು: ಡೀಸಲ್ ಬೆಲೆಯ 50%ಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಭಾಗ ತೆರಿಗೆಗಳಿಂದ ರೂಪುಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ VAT (ಮೌಲ್ಯವರ್ಧಿತ ತೆರಿಗೆ) 19% ಆಗಿದ್ದು, ಇದು ತೆಲಂಗಾಣ (35%), ಕೇರಳ (30%) ಮುಂತಾದ ರಾಜ್ಯಗಳಿಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ.
- ಸಾರಿಗೆ ಮತ್ತು ಡೀಲರ್ ಆಯೋಗ: ತೈಲವನ್ನು ಪಂಪ್‌‌‌ಗಳಿಗೆ ಸಾಗಿಸುವ ಖರ್ಚು ಮತ್ತು ಡೀಲರ್ ಕಮಿಷನ್ ಸಹ ದರದ ಮೇಲೆ ಸ್ವಲ್ಪ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರುತ್ತದೆ.
ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಡೀಸಲ್ ದರ: ಇತರ ರಾಜ್ಯಗಳೊಂದಿಗಿನ ಹೋಲಿಕೆ
ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಕರ್ನಾಟಕ ಡೀಸಲ್ ಅನ್ನು ಅತ್ಯಂತ ಕಡಿಮೆ ಬೆಲೆಗೆ ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, 2025ರ ಮಾರ್ಚ್ ಪ್ರಕಾರ, ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ಡೀಸಲ್ ದರ ಲೀಟರ್‌‌ಗೆ ₹95ಆಗಿದ್ದರೆ, ತೆಲಂಗಾಣದಲ್ಲಿ ₹102 ಮತ್ತು ಕೇರಳದಲ್ಲಿ ₹102ಇದೆ. ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರದ ಕಡಿಮೆ VAT ಇದರ ಮುಖ್ಯ ಕಾರಣ. 2017ರಲ್ಲಿ 5% ಪ್ರವೇಶ ತೆರಿಗೆಯನ್ನು ರದ್ದುಮಾಡಿದ ನಂತರ, ಕರ್ನಾಟಕದ ಡೀಸಲ್ ದರ ಸ್ಪರ್ಧಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಉಳಿದಿದೆ.
ರಾಜ್ಯದ ತೆರಿಗೆ ನೀತಿಯ ಪಾತ್ರ
ಕರ್ನಾಟಕ ಸರ್ಕಾರವು ಡೀಸಲ್‌ಗೆ 19% VAT ವಿಧಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಕೇಂದ್ರದ ಎಕ್ಸೈಸ್ ಸುಂಕ ಮತ್ತು ಇತರ ಶುಲ್ಕಗಳೊಂದಿಗೆ ಸೇರಿ ಒಟ್ಟು ಬೆಲೆಯನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸುತ್ತದೆ. ತೆರಿಗೆ ನೀತಿಯಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಬದಲಾವಣೆ ನೇರವಾಗಿ ಡೀಸಲ್ ದರದ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ.